YMCHWIL | Prosiect Mentora Myfyrwyr ITM

Mae'r prosiect wedi bod yn destun gwerthusiad allanol ers iddo ddechrau yn 2015. Mae hyn wedi helpu'r prosiect i dyfu a gwella. Yn gynyddol, mae'r gwerthusiadau hyn wedi ein helpu i ddeall arlliwiau’r heriau amrywiol sy'n wynebu ieithoedd ledled Cymru ac maen nhw wedi cefnogi'r prosiect i arallgyfeirio er mwyn cefnogi ein cymunedau iaith.

Mae'r prosiect wedi bod yn destun pedwar gwerthusiad allanol hyd yn hyn:

1

Gwerthusiad o ddwy flynedd gyntaf y prosiect (2015-2017), a gynhaliwyd gan Teresa Tinsley o Alcantara Communications.

2

Gwerthusiad o Digi-Ieithoedd (2017-2018), a gynhaliwyd gan Teresa Tinsley o Alcantara Communications.

3

Gwerthusiad o effaith y prosiect ar ysgolion a mentoriaid sy'n ymgysylltu â'r prosiect dros dwy flynedd neu fwy (2018-2019), a gynhaliwyd gan Teresa Tinsley o Alcantara Communications.

4

Gwerthusiad pum mlynedd 2015-2020, a gynhaliwyd gan OnData Research.

Mae'r prosiect hefyd yn cyhoeddi gwerthusiadau mewnol. Dewch o hyd i rhain isod :

1

Gwerthusiad o'r Prosiect Adfer Ieithoedd Ôl-16 a gyflwynwyd yn ystod y Cyfnod Clo 2020, gan Lucy Jenkins.

Y canfyddiadau allweddol hyd yn hyn yw:

Darparodd mentoriaid fodel rôl cadarnhaol ac roeddent yn gallu dangos buddiannau astudio iaith dramor fodern yn uniongyrchol, er enghraifft y cyfle i deithio a gweithio dramor.

Bydd yr hyfforddiant a'r profiad a ddarperir i fentoriaid yn cael eu dwyn ymlaen i'w gyrfaoedd yn y dyfodol a chawsant eu gwerthfawrogi’n fwy na’r disgwyl gan fentoriaid.

Dywedodd athrawon fod y prosiect yn meithrin hyder a gwydnwch dysgwyr o amgylch eu hastudiaethau ITM, bod yr effaith ar ddysgwyr wedi cynyddu dros amser, bod y prosiect yn cefnogi dyhead dysgwyr ar gyfer astudio mewn prifysgolion, a bod cymryd rhan yn y prosiect wedi codi proffil ieithoedd yn yr ysgol.

Drwy gymryd rhan yn y prosiect, rhoddwyd cyfle i ysgolion adeiladu partneriaeth gyda phrifysgol ac o ganlyniad codwyd proffil ITM yn yr ysgol.

Roedd y profiad o fentora yn cael effaith gadarnhaol ar ddewisiadau TGAU y mentoreion, gyda chynnydd yn amlwg o fewn pob cylch. Er enghraifft, yng nghylch 2 bu cynnydd o 51% yn nifer y mentoreion a nododd eu bod yn bwriadu cymryd TGAU ITM.

Roedd y dull "digi-fentora" yr un mor effeithiol â'r sesiynau wyneb yn wyneb. Roedd heriau logistaidd TGCh ychwanegol oedd angen eu goresgyn ond roedd profiad y mentoreion yn dal i fod ar lefel uchel, gyda thros 90% yn nodi eu profiad fel "Rhagorol" neu "Da". O'r rhai a gymerodd ran ac nad oeddent yn siŵr a fyddant yn cymryd TGAU ITM ai peidio, ar ôl iddynt gymryd rhan, dewisodd 28% ychwanegol gymryd TGAU ITM, gan gymryd canran gyffredinol y carfan i 43%.

GWOBR ARLOESEDD AC EFFAITH, PRIFYSGOL CAERDYDD (2019)

Tynnwyd sylw at y prosiect fel un o chwe phrosiect o Brifysgol Caerdydd a oedd yn haeddu cydnabyddiaeth briodol am ei gyfraniad at arloesi.
"Mae'r Consortiwm yn grymuso ysgolion i wella deilliannau i bob dysgwr. Mae'r Prosiect Mentora Myfyrwyr Ieithoedd Tramor Modern wedi chwarae rhan allweddol yn ehangu gorwelion a dyheadau dysgwyr. Mae'r cynllun mentora wedi amlygu'r sgiliau, cyfleoedd symudedd a manteision llesiant sydd ar gael i'r rheini sydd â sgiliau iaith. Mae'n helpu i godi disgwyliadau, gwella cymhelliant a chreu cysylltiadau cynaliadwy rhwng adrannau ieithoedd modern addysg uwch ac ysgolion uwchradd partner."
Clara Seery, Rheolwr Gyfarwyddwr, Consortiwm Canolbarth y De

CWPAN COFFA THRELFORD, SEFYDLIAD SIARTREDIG IEITHYDDION (2017)

Ym mis Tachwedd 2017, dyfarnodd y Sefydliad Siartredig Ieithyddion (CIOL) a'i gorff dyfarnu Ymddiriedolaeth Addysgol y Sefydliad Siartredig Ieithyddion (IoLET) Gwpan Coffa Threlford i Brosiect Mentora Myfyrwyr ITM, a roddwyd am feithrin astudio ieithoedd.
"Mae CIOL yn falch iawn o gael wobrwyo Cwpan Coffa Threlford i'r Prosiect Mentora Myfyrwyr, sy'n gosod israddedigion o brifysgolion Caerdydd, Abertawe, Bangor ac Aberystwyth mewn ysgolion lleol fel llysgenhadon ar gyfer astudio ieithoedd tramor ar lefel TGAU. Mae'r gostyngiad yn nifer y disgyblion ysgol uwchradd sy'n astudio ieithoedd yn fater o bryder cenedlaethol brys ar draws y DU, ac mae’r gostyngiad wedi bod yn ddifrifol iawn yng Nghymru. Mae'r prosiect hwn yn cael effaith amlwg ar y nifer sy'n cymryd cyrsiau ieithoedd yn ysgolion Cymru, yn ogystal â bod o fudd i ddatblygiad personol y myfyrwyr dan sylw, a dyma'r union fath o fenter y mae'r wobr yn ceisio ei chydnabod."
Yr Athro Chris Pountain, Cadeirydd Bwrdd Ymddiriedolaeth Addysgol y Sefydliad Siartredig Ieithyddion (IoLET)

Mae’r prosiect wedi cynyddu ei bresenoldeb ymchwil yn sylweddol dros y 5 mlynedd diwethaf. Isod, fe welwch grynodeb o grantiau bach a darnau ymchwil a wnaed gan y prosiect.

Crynodeb o'r ymchwil: Gwerthuso effeithiolrwydd e-fentora ac adnodd ieithoedd digidol ar gyfer dysgu ieithoedd tramor yng Nghymru

Crynodeb o'r ymchwil: Gwerthusiad o Digi-Ieithoedd, profiad ar-lein sy'n annog ei ddefnyddwyr, disgyblion ysgol Blwyddyn 8 neu 9, i ymgysylltu â chwestiynau sy'n herio canfyddiadau uniaith a chanfyddiadau mono-ddiwylliannol. Mae'r profiad hwn yn defnyddio dull mentora cyfunol, fel gweithgaredd ar-lein ac wyneb yn wyneb, a chafodd ei ddatblygu gan Brosiect Mentora Myfyrwyr ITM.

Cyllidwr: Menter Ymchwil Byd Agored yr AHRC – Multilingualism: Empowering Individuals, Transforming Societies (MEITS) – Ionawr 2018

Crynodeb o'r deilliannau:

1. Ffilm tair munud ar gyfer amgueddfa dros dro OWRI, a lansiwyd ar ddiwedd 2019. Darllen mwy

2. Adroddiad polisi gan Gorrara, Jenkins a Mosley: ‘Modern Languages and Mentoring: Supporting Digital Learning across Language Communities in Wales’. Cyhoeddwyd hwn ar wefan MEITS ac fe’i cynigiwyd i Lywodraeth Cymru at ddibenion ymgynghori. Darllen mwy

3. Papur polisi gan Gorrara, Jenkins a Mosley: ‘Modern languages and mentoring: Lessons from digital learning in Wales’, a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn Languages, Society and Policy. Darllen mwy

4. Gweithdy ar gyfer rhanddeiliaid ynglŷn â deilliannau cylch cyntaf Digi-Ieithoedd ym mis Mai 2018 gyda Llywodraeth Cymru a'r Adran Addysg (Lloegr) yn bresennol. Gwnaeth hyn arwain at drafodaethau ynghylch sut y gallai'r Adran Addysg geisio ariannu prosiect tebyg yn Lloegr i gefnogi eu huchelgais i gael 75% o fyfyrwyr yn astudio ITM ar gyfer TGAU erbyn 2022 a 90% erbyn 2025. Yn ddiweddarach, enillodd y prosiect gontract gwerth £100,000 i dreialu’r cynllun hwn ym mis Tachwedd 2018. Darllen mwy

Teitl yr ymchwil: Mae Dysgu Ieithoedd yn Agor Drysau i Fydoedd Eraill: Mae’r Cof yn Gweithredu drwy Dechnolegau Digidol

Crynodeb o'r ymchwil: Deall perthnasedd Digi-Ieithoedd a methodolegau mentora a weithredir gan Brosiect Mentora Myfyrwyr ITM yng Nghymru ar gyfer cymunedau ieithoedd ehangach ac, yn anad dim, mewn gwledydd partner Ewropeaidd.

Cyllidwr: Language Acts and Worldmaking yr AHRC – Tachwedd 2018

Crynodeb o'r deilliannau:

1. Cyflwyno prosiectau allgymorth yn y Grwp Seneddol Trawsbleidiol (APPG) ar gyfer Ieithoedd Modern ym mis Hydref 2018. Roedd y digwyddiad hwn yn cynnwys mentoriaid, mentoreion blaenorol ac athrawon a oedd yn rhan o'r prosiect ledled Cymru.

2. Cyfarfodydd â chydweithwyr Ewropeaidd yng Nghanolfan Addysg Uwch Cymru (WHEB) ym mis Tachwedd 2018, a arweiniodd at bartneriaeth rhwng Ysgol Ieithoedd Modern Prifysgol Caerdydd a Llywodraeth Ranbarthol Castilla y León. Arweiniodd hyn at recriwtio a hyfforddi wyth myfyriwr israddedig blwyddyn olaf i fentora yn Sbaen fel rhan o fodiwl blwyddyn olaf, y Modiwl Addysgu Myfyrwyr, gan arwain at arloesi profiad addysgu a dysgu myfyrwyr. Darllen mwy

3. Gwahoddiad i fynychu digwyddiad dathlu Dydd Gŵyl Dewi Llywodraeth Cymru ym Mrwsel (Chwefror 2019) gyda Phrif Weinidog Cymru. Roedd cynrychiolwyr o Brosiect Mentora Myfyrwyr ITM, y Prosiect Mentora Ffiseg (chwaer brosiect), myfyrwyr sy'n ymwneud â Phrosiect Castilla y León a myfyrwyr sy'n ymwneud â Language Horizons, fersiwn o Ddigi-Ieithoedd a ariannwyd gan yr Adran Addysg, i gyd yn bresennol.

Teitl yr ymchwil: Ailfeddwl am y biblinell ieithoedd yn oes Brexit (Medi 2019)

Crynodeb o'r ymchwil: Ymchwilio i'r ffactorau sy'n effeithio ar y gostyngiad yn y niferoedd sy’n dysgu iaith yn y DU a hyrwyddo modelau partneriaeth newydd ar gyfer hyrwyddo amrywiaeth ieithyddol a diwylliannol. Nod y digwyddiad yw herio'r tybiaethau sy'n sail i ddifrïo poblyddol o amlddiwylliannaeth yn y DU, sy’n cael ei chwyddo gan Brexit, ac mae'n cyfrannu at ddadleuon ar ddyfodol Ieithoedd (Modern) fel disgyblaeth a maes.

Cyllidwr: Language Acts and Worldmaking yr AHRC

Crynodeb o'r deilliannau:

1. Cynhaliwyd yr uwchgynhadledd ieithoedd yng Nghaerdydd ar 27 Medi. Wedi'i hariannu gan grant bach gan 'Language Acts and Worldmaking', consortiwm GW4 a Llwybrau at Ieithoedd Cymru, trafododd y digwyddiad hwn yr heriau sy'n wynebu ieithoedd o'r ysgol gynradd i’r brifysgol ar draws Cymru a Lloegr. Yn gynyddol, mae myfyrwyr yn dewis peidio astudio iaith, heb fod yn ymwybodol yn aml o'r hyn y byddant yn ei golli (neu byth yn dod ar draws) o ganlyniad i benderfyniad o'r fath. Mae amlieithrwydd yn rhan annatod o'n bywydau bob dydd ac yn ein galluogi i gyfathrebu, rhyngweithio a dysgu oddi wrth eraill y tu hwnt i'n cymuned ieithyddol. Mae angen yr arfer hwn o fod yn agored yn fwy nag erioed yn ystod cyfnod Brexit. Nod y digwyddiad oedd dwyn ynghyd randdeiliaid iaith allweddol sy'n ymwneud â thaith iaith myfyriwr i fyfyrio ac ystyried sut y byddem yn gallu ad-drefnu'r dirwedd iaith yn y DU er mwyn gwneud dysgu iaith yn fwy deniadol ar gyfer pobl ifanc.

2. Darlun graffig o ganlyniadau'r Uwchgynhadledd Ieithoedd.

3. Erthygl ar gyfer Cymdeithas Ymchwil Addysgol Prydain a ysgrifennwyd gan Gorrara, Jenkins, (Eira) Jepson a Tallulah Llewellyn Machin. Gorrara, C, Jenkins, L, Jepson, E a Machin, T. (2020) ‘Multilingual perspectives: preparing for language learning in the new curriculum for Wales’, The Curriculum Journal, rhifyn arbennig, ‘Re-educating the nation: the development of the new curriculum in Wales’ (Ebrill 2020). Darllen mwy

Teitl yr ymchwil: Ieithoedd Corfforol: Darlunio Eich Hunan Amlieithog (Mehefin 2019)

Crynodeb o'r ymchwil: Mae'r digwyddiad hwn yn adeiladu ar waith prosiect Mentora Myfyrwyr ITM yng Nghymru er mwyn archwilio thema'r hunan amlieithog. Roedd yn cynnwys gweithdy ar gyfer disgyblion a oedd yn cynnwys gweithgareddau oedd yn canolbwyntio ar archwilio'r berthynas rhwng hunaniaeth ac iaith. Hefyd, defnyddiwyd dulliau ymchwil creadigol ar gyfer ymchwilio i sut mae disgyblion yn ystyried eu hunan amlieithog. Daeth y digwyddiad i ben gyda thrafodaeth bord gron yn cynnwys athrawon sydd wedi cymryd rhan yn y prosiect ers dwy flynedd neu fwy er mwyn archwilio'r effaith ehangach y mae'r prosiect wedi'i chael ar gorff a diwylliant yr ysgol.

Cyllidwr: Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol, Cyfrifon Cyflymu Effaith

Crynodeb o'r deilliannau:

1. Gweithdy gydag Ysgol Uwchradd Willows. Mae canfyddiadau'r gweithdy hwn ynglŷn â sut mae disgyblion yn dychmygu eu hunain fel ieithyddion wedi cael eu bwydo i mewn i erthygl BERA (gweler uchod).

2. Gweithdy gydag athrawon o ysgolion uwchradd sydd wedi ymgysylltu â Phrosiect Mentora Myfyrwyr ITM am ddwy flynedd neu fwy. Defnyddiwyd canlyniadau'r gweithdy hwn fel tystiolaeth ar gyfer y gwerthusiad allanol o Brosiect Mentora Myfyrwyr ITM a gynhaliwyd yn 2019, er mwyn gwerthuso effaith y prosiect ar ddiwylliannau ehangach ysgolion a dulliau o ymdrin ag ieithoedd, pan fydd ysgol wedi cymryd rhan dros gyfnod estynedig o amser. Darganfyddwch fwy

Teitl yr ymchwil: Sbrint Ysgrifennu Ieithoedd Digidol (Gorffennaf 2019)

Crynodeb o'r ymchwil: Mae'r sbrint ysgrifennu tiwtorial Ieithoedd Modern Digidol yn ddigwyddiad ffisegol a rhithwir sydd wedi'i gynllunio i greu amrywiaeth o adnoddau addysgol agored sy'n dangos y defnydd beirniadol a chymhwysol o offer a dulliau digidol ar gyfer athrawon, dysgwyr ac ymchwilwyr sydd â diddordeb mewn ieithoedd a diwylliannau modern.
Arweinir y fenter hon gan y llinyn 'Digital Mediations' ar brosiect Language Acts and Worldmaking, sy'n archwilio rhyngweithiadau a thensiynau rhwng diwylliant digidol ac ymchwil Ieithoedd Modern (IM). Ariennir y prosiect gan y Cyngor Ymchwil i’r Celfyddydau a'r Dyniaethau (AHRC) o dan ei Fenter Ymchwil Byd Agored (OWRI). Eisteddodd ein Cydgysylltydd Cenedlaethol ar y bwrdd cynghori.

Cyllidwr: Menter Ymchwil Byd Agored yr AHRC – Multilingualism: Empowering Individuals, Transforming Societies (MEITS) – Ionawr 2018

Crynodeb o'r deilliannau:

1. Rhagair a ysgrifennwyd gan Lucy Jenkins i 'Special Collection Critical Digital Pedagogies in Modern Languages – a Tutorial', yn dilyn ei gwaith fel ymgynghorydd yn y gweithdy deuddydd. Jenkins, L 2020 Rhagair. Modern Languages Open. Gallwch weld y rhagair yma

Mae'r prosiect wedi cyhoeddi ar faterion sy'n ymwneud ag addysg ieithoedd, mentora, Cwricwlwm Cymru, a methodolegau amlieithog. Gweler y cyhoeddiadau cyfredol sy'n ymwneud â'r prosiect isod.